Alles over de CO2 brandblusser

Koolzuursneeuw of CO₂ blusser

Ieder type blusmiddel dient voor het blussen van een ander soort brand. Een Co2  brandblusser bevat koolstofdioxide gas (Co2) als blusmiddel. Bij het blussen verdringt dit Co2 -gas de aanwezige zuurstof bij de brandbron en zo verstikt het vuur direct in de kern. De Co2 blusser herkent u aan de zwarte koker of trechtervormige spuitmond waarmee het gas verspreid wordt. Via deze kenmerkende spuitmond bevriest het gas dat bij het blussen lijkt op een "sneeuw bluswolk" met verfijnde sneeuwvlokken dat door de druk zorgt voor de worplengte (bij een blusafstand van ca. 1,5 meter).

Co2  als blusmiddel is een gas dat vriestemperaturen tot -80°C aanneemt. De Co2 komt gasvormig uit de cilinder, maar zit vloeibaar in de hogedruk brandbluscilinder waarbij dit gas onder druk van rond de 60 bar overgaat in een vloeistof. Door verandering in aggregatie van deze blusstof in de buitenlucht, koelt het enorm af. De brand dooft door dit ijskoude Co2  gas op de bron van het vuur te spuiten en zal zich bij deze techniek bovendien in de kern niet verder ontwikkelen en verspreiden.

Co2  dient voor het blussen van branden, veroorzaakt door elektrische apparatuur of brandbare vloeistoffen, als kerosine, benzine, diesel. linoneum, bitumen of oliën (in Brandklasse B). Door deze eigenschappen wordt kooldioxide als blusmiddel alleen in gesloten ruimtes gebruikt.

Stoffen die vloeibaar worden zijn bijvoorbeeld kunststoffen zoals PVC, teer of harsen. Ze smelten wanneer ze aan hitte worden blootgesteld en worden op die manier vloeibaar en brandbaar. Bij brandklasse B is water geen geschikt blusmiddel. Water zal al snel verdampen en brandende vloeistofdeeltjes kunnen meevoeren. Dit kan weer in een abrupte brand opflakkering resulteren.

Objectbescherming met Co2 als blusmiddel

Co2 blussers worden vaak ingezet in situaties waarbij het extra belangrijk is om nevenschade bij het blussen te voorkomen, zoals in ruimtes waar het blussen beter geen resten mag achterlaten. Een belangrijk kenmerk van de koolzuursneeuwblusser is juist dat dit blusmiddel Co2 geen blusmiddelschade veroorzaakt (zoals bij poederblussers en schuimblussers wel het geval is).

Bij het gebruik van een poederblusser in een cleanroom of serverruimte waarbij het bluspoeder over de hele ruimte verdeelt raakt en waarbij vervolgens alle apparaten moeten worden vervangen, zou de blusschade dan zelfs groter kunnen zijn dan de brandschade. De Co2 brandblusser is dan de juiste keuze (in plaats van poeder-, schuim- of waterbrandblussers).

Co2 of carbon dioxide CO₂ fire extinguisher toepassingsgebieden: 

• schone en ultra-cleane ruimtes
• laboratoria
• elektrische en elektronische installaties
• gevoelige ruimtes (denk aan waardevolle archieven en musea)
• computerruimtes
• chemische industrie
• werkruimtes met speciale hygiënische eisen
• technische werkplaatsen 

In bepaalde bedrijven en organisaties waar dit vooral van belang is, zal de inzet van Co2 als blusmiddel veelal verplicht kunnen zijn. Denk o.a. aan horeca-keukens, elektrische schakelkasten, verfspuitcabines, lascabines en computer- en serverruimtes (carbon dioxide of CO₂ fire extinguisher staat op bepaalde apparatuur en/of in de manuals).

Brandpreventie CO2 brandblusser pictogram

Blussen met CO2 of koolzuursneeuw  

In essentie blaast de CO2 brandblusser dus het vuur uit met kooldioxide gas door de bij de brandbron aanwezige zuurstof te vervangen. Een doeltreffende inzet van de CO2 blusser zal vooral zinvol zijn wanneer het vuur niet gloeit in een grotere smeulende massa met een grotere kans op intrinsieke herontsteking van de brand. Het blusmiddel koolzuur CO2 heeft namelijk zelf geen indringend vermogen.

Onder zeer hoge druk van 60 bar zit dit opgesloten in een zware cilinder. Wanneer de expansiekoker met reduceerventiel zou worden verwijderd, zal met bij het indrukken van het handvat, de fles moeilijk in de hand kunnen houden. In de expansiekoker verdampt de koolzuursneeuw tot koolzuurgas en zal dit de zuurstof bij de brand wegnemen. Het CO2 gas zal op plaatsen komen waar u met water, schuim of poeder lastig of helemaal niet kunt komen. 

Zo gebeurt het nog wel eens dat bij laswerk aan een auto een klein brandje ontstaat, dat met een CO2 blusser heel snel kan worden uitgeblazen, ondanks dat dit dan ergens achter het dashboard was. Er blijft niets achter van de CO2 en zodra de las weer afgekoeld is kan men meestal ook direct weer doorgaan met het laswerk (zo bespaart men kostbare tijd voor schoonmaken en opruimen van ander blusmiddel).

Ondanks de koude impact van het verdampingsproces bij het blussen, is het koelend vermogen van een CO2 blusser bij een grotere brandmassa verder gering. CO2 gas neemt, in tegelstelling tot bijvoorbeeld water, weinig warmte op. Wanneer water, of water met schuim uit een schuimblusser, in het vuur of de vlammen verdampt neemt het wel veel warmte op

Extra aandacht in bepaalde ruimtes bij de CO2 blusser

Wanneer een CO2 in een afgesloten ruimte wordt gespoten zal het verstikken van het vuur het beste lukken. Dit is echter dan mogelijk wel weer gevaarlijk voor de aanwezige personen. Pas hiervoor dus wel goed op in ruimtes waar CO2 blussers of CO2 cilinders staan. Dit type blussers is verder prima te gebruiken bij computerruimtes en technische ruimtes met veel kostbare apparatuur. 

Voordelen van een CO2-blusser

• Laat geen reststoffen na bij gebruik;
• Waardevolle voorwerpen en installaties blijven gespaard van blusschade;
• Kan toegepast worden bij hoogwaardige elektronische apparatuur (+ 1000 V).

Nadelen van een CO2-blusser

• Geen indringend vermogen waardoor de brand opnieuw kan oplaaien
• CO2 is zwaarder dan lucht. In kleine ruimtes kan daardoor verstikkingsgevaar ontstaan.
• Het blusmiddel is duurder in aanschaf dan poederblussers en schuimblussers
• Het vat is zwaar en het blusmiddel is snel op bij gebruik 
• CO2 is minder geschikt voor buiten, omdat het gas dan snel vervliegt
• Bij gebruik op vaste stoffen ontstaat extra rookvorming 
• Indringend vermogen is beperkt waardoor de brand opnieuw kan oplaaien. Vuur kan soms dus ook weer ontbranden na het uitblazen en verstikken met CO2.

U kunt CO2 brandblussers vinden variërend met inhoud van 2 tot wel 30kg De meest gangbare CO2 blusser is de 5kg variant. Economisch gezien gaat een CO2 blusser 10 jaar mee. Een CO2 blusser staat onder groter druk, ongeveer 60Bar en zwakkere objecten vormen bij de dosering van deze druk mogelijk een extra risico dan bij andere blusmiddelen. Een schuim of poederblusser heeft een druk van ongeveer 16bBar.

De trechtervormige pijp van de kooldioxideblusser vormt de “koolzuursneeuw bluswolk” die gericht op de brandhaard inzetbaar is. Eerst wordt de klep geopend. Het is belangrijk dat het vuur van de rand en van onderaf wordt bestreden. Stuur bij het losmaken van de kleppen van Co2 containers de “bluswolk” in dezelfde richting als de vlammen, zodat de vlammen als het ware worden omhuld. Over de te volgen stappen bij het gebruik van de Co2 blusser staat meer info in de FAQ's (onderaan deze blog page, onderdeel: hoe bedient u de Co2 blusser).

CO2 blussers: veel voorkomende vragen of FAQ's
 

In welke ruimte past de CO2 blusser het beste

Door CO2 gas als blusmiddel dat de aanwezige zuurstof snel en direct verdrijft kan, bij het te vroeg stoppen met blussen, het vuur wel weer oplaaien. Het is soms beter om meerdere blussers in één keer te kopen, zo bespaart u ook qua investering. Hou er rekening mee, dat je beter extra apparaten voorziet op plaatsen met gevaarlijke stoffen of elektrische apparaten. Daarnaast is het ook belangrijk om een droge, liefst afgesloten plaats voor de brandblusapparaten te voorzien. 

Waar op letten bij de CO2 blusser?

Een CO₂ brandblusapparaat is geschikt om verschillende types van branden te bestrijden. Een CO2 blusser kunt u alleen beter niet gebruiken op branden met metalen zoals aluminium of magnesium, of rechtstreeks op personen.

Het is niet ingewikkeld om een CO2 brandblusapparaat te gebruiken. Wel is het belangrijk dat je exact weet wat je moet doen bij een brand. Juist op dat moment heb je uiteraard niet de tijd niet om het uit te zoeken. In het geval van brand is voornamelijk belangrijk om in de eerste instantie rustig te blijven.

Leg de ene hand op het brandblusapparaat en trek de borgpen met uw andere hand uit het apparaat. Voordat u het apparaat op de brand gebruikt, kunt u deze het best testen. Dat doet u door hem recht voor u uit te spuiten. Richt het brandblusapparaat vervolgens op zo'n 1,5 meter van de vlammen. Knijp de afsluiter volledig in en blijf op het vuur richten( neem geen pauzes).

Blus van links naar rechts en van voor naar achter. Kijk na het blussen van de brand goed na of de brand wel degelijk gedoofd is en verlaat zo snel mogelijk de ruimte. Blijf zo laag mogelijk tegen de grond, wanneer je de ruimte verlaat en laat ramen en deuren openstaan!

Wat is de blusafstand?

Door de speciale spuitmond bevriest het gas en ziet het eruit als sneeuwvlokjes. De sneeuwvlokjes zorgen voor de worplengte, de blusafstand is ca. 1,5 meter. 

In welke oppervlaktes een CO2 blusser gebruiken?

Omdat CO2 een gas is, is deze manier van blussen milieuvriendelijk. De CO2 blusser is ideaal in situaties waar het blussen geen resten mag achterlaten. Een poederblusser zou in een clean room of serverruimte veel schade veroorzaken

De 5kg CO2 brandblusser dient in een ruimte geplaatst te worden van meer dan 62,5M3, in verband met het verstikkingsgevaar. In een ruimte mag geblust worden met 1 kg CO2 per 12,5m3 CO2 blussers worden meestal als aanvullende brandbeveiliging voorgeschreven. Poederblussers, schuimblussers en brandslanghaspels blijven de primaire blusmiddelen.

Wat is blusrating of blusvermogen?

Blusvermogen is afhankelijk van het risiconiveau van de locatie waar het blusmiddel zich bevindt. Hoe hoger het blusvermogen, hoe meer effect de brandblusser heeft.

is afhankelijk van het risiconiveau van de locatie waar het blusmiddel zich bevindt. Hoe hoger het blusvermogen, hoe meer effect de brandblusser heeft. Hoe hoger het blusvermogen, hoe meer effect de brandblusser heeft. Om verschillen tussen brandblussers aan te duiden zijn blusrating testen ontwikkeld. 89B op een Co2 brandblusser etiket geeft aan welke maximale brandgrootte er met een 89B Co2 brandblusser kan worden geblust.

89B koolzuursneeuw brandblussers zijn geschikt voor het blussen van een elektriciteitsbrand waarbij de brandblusser blusrating met een getal i.c.m. met de letter van bijbehorende Brandklasse B op het etiket van de 89B brandblusser wordt aangeduid.

Als voorbeeld: 89B rating op een Co2 brandblusser van 5 kilo :
Voor blussen beginbrand tot max. 89 liter in brandklasse-B Benzine, diesel, thinner, terpentine.
Bij elektriciteitsbrand: met 89b koolzuursneeuw brandblussers veilig elektriciteitsbrand blussen tot 1000 volt.

 

Hoe bedient u de CO2 blusser?

Het is niet complex om een CO2 brandblusapparaat te gebruiken. Wel is het belangrijk dat je exact weet wat te doen bij brand. Juist op dat moment is er simpelweg geen tijd om het gebruik uit te zoeken. In het geval van brand is vooral belangrijk om in eerste instantie rustig te blijven.
 

• Blijf rustig en leg de ene hand bovenop de fles en trek de borgpen er met uw andere hand uit
• Spuit eerst een proefstoot recht voor u uit (niet omhoog of omlaag). Zo zie je of de blusser werkt en wat de worplengte is (ca. 1,5 meter).
• Richt op de vlammen met het gedeelte waar de straal van de blusser eindigt
• Richt de bluskoker op de onderkant van het vuur en knijp de afsluiter volledig in om de koolzuursneeuwwolk op het vuur te richten. Maak een vloeiende beweging van links naar rechts en weer terug en van voor naar achter. Deze methode zorgt ervoor dat het blusmiddel gelijkmatig wordt verspreid en het vuur effectief wordt gedoofd. 
• Verlaat na het blussen direct de ruimte, anders kunt u stikken 
• Blijf laag als je naar de brand loopt (adem geen rook in) 
• Spuit nooit van te dichtbij op brandende vloeistof. Hierdoor kan de brand uitbreiden
• Wees erop bedacht dat de brand opnieuw kan oplaaien en controleer of de brand volledig gedoofd is. Doe dit het komende half uur regelmatig. Bij het te vroeg stoppen met blussen kan het vuur namelijk weer oplaaien.
• Zet ramen en deuren tegen elkaar open om goed te ventileren.

Deze methode zorgt ervoor dat het blusmiddel gelijkmatig wordt verspreid en het vuur effectief wordt gedoofd. Let wel op: doordat een CO₂ blusser alle zuurstof verdrijft is het gevaarlijk om een CO₂ blusser te gebruiken in kleine ruimtes waarin mensen aanwezig zijn. Daarom adviseren we onze klanten om passende voorzorgsmaatregelen te nemen bij het gebruik van CO₂ blussers en om in noodsituaties de nodige evacuatieprocedures te volgen

 

Brandklasse, brandsoort en blusmiddel

Tip: dit blog over de brandklassen bevat een handige video over brandsoorten en blusmiddelen.  

 

.